مقدمه

در سیستم‌های تهویه مطبوع سرمایشی برای اندازه‌گیری فشار گاز مبرد اصولا از فشارسنج استفاده می‌نمایند. از آنجایی که گاز درون سیستم‌های تهویه مطبوع عموما از گاز آمونیاک تشکیل می‌شود باید فشارسنجی را انتخاب نمود که متناسب با این نوع از گاز‌ها باشد. فشارسنج مورد استفاده برای اندازه‌گیری گاز‌های آمونیاکی سیستم‌های تهویه مطبوع را فشارسنج‌ آمونیاکی (Ammonia Pressure Gage) می‌نامند. در سیستم‌های تهویه مطبوع سرمایشی، گاز مبرد در سیستم به وسیله کمپرسور در جریان است به نحوی که کمپرسور گاز را از قسمت کندانسور دریافت می‌کند و سپس آن را فشرده می‌سازد، گاز فشرده شده مبرد را به اپراتوار انتقال می‌دهد تا با تبادل حرارتی بین گاز مبرد و هوای محیط، فرایند تهویه مطبوع صورت گیرد. پس از تهویه هوا، کمپرسور گاز را مکش می‌کند و با فشار به کندانسور جهت خنک سازی گاز می‌فرستد. حال چنانچه گاز مبرد که عموما به آن گاز آمونیاکی می‌گویند به اندازه کافی در سیستم موجود نباشد و یا فشار اعمال شده بر روی آن به وسیله کمپرسور کم باشد، سیستم نمی‌تواند تهویه مطبوع را انجام دهد و به تجهیزات سیستم ممکن است آسیب‌های شدیدی وارد گردد. از این رو فشارسنج‌های آمونیاکی بر سر راه گاز مبرد قرار می‌گیرند و فشار و دمای گاز را اندازه‌گیری می‌نماید و به اپراتور اعلام می‌کنند. چنانچه فشار گاز اندازه‌گیری شده به وسیله فشارسنج‌ آمونیاکی کم باشد باید کمپرسور شارژ گردد و علت آن را نیز جویا شد.

فشارسنج‌ آمونیاکی مانع از شوک و پالس‌های ناگهانی به دستگاه می‌شود

فشارسنج آمونیاکی (Ammonia Pressure Gauge) چیست و چه عملکردی دارد؟

همانطور که گفته شد فشارسنج‌ آمونیاکی برای اندازه‌گیری فشار گاز عموما در کمپرسور‌های سیستم‌های تهویه مطبوع به کار می‌رود. فشارسنج‌ آمونیاکی شامل محدود کننده‌ای است که با کنترل فشار گاز مبرد درون سیستم‌های تهویه مطبوع مانع از شوک و پالس‌های ناگهانی به دستگاه می‌شود و مانع از آسیب‌های جدی به دستگاه می‌گردد. فشارسنج‌ آمونیاکی از فولاد ضد زنگ stainless steel که در برابر خوردگی در محیط‌های نامناسب بسیار مقاوم است، ساخته شده است که در آن یک عقربه و یک صفحه که شامل دو کمان مدرج می‌باشد که کمان مدرج داخلی فشار گاز را اندازه‌گیری می‌کند و کمان مدرج بیرونی دمای گاز را اندازه می‌گیرد، وجود دارد. فشارسنج‌ آمونیاکی از انتهای خود که شامل یک سری برنجی رزوه شده می‌باشد بر سر راه جریان فشار نصب می‌شود و می‌تواند فشار جریان سیال یا گاز عبوری را اندازه‌گیری نماید. این گیج‌ها دارای استاندارد IP55 هستند که در برابر نفوذ گرد و غبار و مایعات مقاوم هستند. عموما اندازه این گیج‌ها در سه مدل بر حسب اندازه قطر گیج و ظرفیت آن‌ها تحت برندهای مختلف موجود می‌باشد. رنج قطر این فشارسنج‌ها در دو مدل 63 و 100 میلیمتر و ظرفیت آن‌ها هم برای فشار‌های کم و فشار‌های زیاد متناسب با سیستم‌های تهویه در بازار موجود است. واحد اندازه‌گیری فشار در بعضی از این فشارسنج‌ها به صورت تکی است مانند kg/cm2 یا kPa یا BAR است و گاها بعضی از فشارسنج‌ها واحد اندازه‌گیری آن‌ها دوتایی است مانند psi و kPa یا psi و BAR و …

فشارسنج‌ آمونیاکی برای اندازه‌گیری فشار گاز عموما در کمپرسور‌های سیستم‌های تهویه مطبوع به کار می‌رود

 انواع فشارسنج‌ آمونیاکی

فشارسنج‌ آمونیاکی در دو دسته فشارسنج‌ آمونیاکی تکی و فشارسنج‌ آمونیاکی دوبل در بازار عرضه می‌شود که در زیر در مورد آن‌ها بیشتر توضیح می‌دهیم:

فشارسنج‌ آمونیاکی تکی

این نوع از فشارسنج‌های آمونیاکی برای اندازه‌گیری فشار سیال، فشار گاز، فشار بخار بکار می‌روند. این نوع از فشارسنج‌ها فقط می‌توانند فشار یک سیال یا گاز را اندازه‌گیری نمایند. همانطور که گفته شد بعضی از مدل‌های فشارسنج‌ آمونیاکی تکی می‌تواند به صورت همزمان دو واحد اندازه‌گیری را نشان دهد. همانطور که در شکل زیر می‌بینیم یک عقربه فشار را بر حسب واحد SI، MPa و عقربه دیگر فشار را بر حسب psi نشان می‌دهد.

نمونه یک فشارسنج آمونیاکی تکی

فشارسنج‌ آمونیاکی دوبل

این نوع از فشارسنج‌ها مانند فشارسنج‌ آمونیاکی تکی برای اندازه‌گیری فشار سیال و گاز به کار می‌روند. تفاوت عمده فشارسنج‌ آمونیاکی تکی با فشارسنج‌ آمونیاکی دوبل در این است که فشارسنج‌ آمونیاکی دوبل می‌تواند همزمان فشار دو سیال را اندازه‌گیری کند و کاربرد این نوع فشارسنج‌های آمونیاکی در مواقعی است که اختلاف فشار بین دو سیال را نیاز داشته باشیم.

نمونه فشارسنج آمونیاکی دوبل

چند نکته در زمان خرید فشارسنج‌ آمونیاکی

• ظرفیت فشارسنج‌ آمونیاکی

عموما تولید کنندگان ظرفیت اندازه‌گیری فشارسنج آمونیاکی را بر اساس استاندارد‌های جهانی تولید می‌کنند. از این رو اکثر گیج‌ها ظرفیت شبیه به یکدیگر را دارند. البته فشارسنج‌هایی نیز در بازار موجود است که ظرفیت آن‌ها از این استاندارد پیروی نمی‌کند و ظرفیت‌های متفاوتی دارند. در هنگام خرید این فشارسنج‌ها باید دقت شود که رنج اندازه‌گیری آن‌ها با نیاز صنعت یکسان باشد.

• نوع و قطر رزوه فشارسنج آمونیاک

دو استاندارد NPT و G که دو استاندارد مشهور جهانی هستند سایز رزوه را مشخص می‌کنند. سایز رزوه این نوع فشارسنج‌ها معمولا بین 2/1 اینچ و 4/1 اینچ می‌باشد .

• قطر صفحه نمایش

همانطور که قبلا گفته شد قطر صفحه فشارسنج‌های آمونیاکی عموما بر اساس استاندارد‌های جهانی در سایز‌های 63 – 100 – 160 میلیمتر در بازار عرضه می‌شوند که در هنگام خرید باید این نکته را مد نظر قرار داد و سپس تصمیم به خرید این نوع از فشارسنج‌ها نمود.

• دقت اندازه‌گیری فشار

در هنگام خرید فشارسنج‌ آمونیاکی در داخل کاتالوگ یا پشت محصول عموما دقت اندازه‌گیری گیج با حروف اختصاری CL نوشته شده است که با توجه به نیاز صنعت دقت اندازه‌گیری فشارسنج‌های آمونیاکی متفاوت است.

• جنس بدنه فشارسنج‌ آمونیاکی

در هنگام خرید باید به جنس بدنه فشارسنج حتما دقت شود چنانچه جنس بدنه بی کیفیت یا از آلیاژی باشد که در شرایط محیطی مورد نظر خورده شود، باعث می‌شود در کوتاه مدت فشارسنج عملکرد خود را از دست بدهد و بلا استفاده گردد. عموما جنس بدنه این فشارسنج‌ها از Stainless Steel  می‌باشد که در محیط‌های خورنده مقاوم هستند.

منابع:

https://www.amazon.com/Winters-Ammonia-Pressure-Vacuum-0-150-Accuracy/dp/B0087U5CZS

http://www.adarshpressuregauge.com/ammonia%20pressure%20gauges.html

http://www.thermis.cz/en/produkt/270-double-pressure-gauge-13352-13353/