امروزه وسایل سرمایشی و گرمایشی متداول مانند کولر آبی و بخاری گازی یا برقی و … جای خود را به وسایل سرمایشی و گرمایشی مدرن مانند کولرهای گازی، فن کویل، اسپلیت و … داده اند. وسایل سرمایشی و گرمایشی مدرن از سیستم سیکل تبریدی در تهویه مطبوع استفاده مینمایند. سیستم سیکل تبریدی از اجزایی مانند کمپرسور، کندانسور، اواپراتور انواع شیرآلات تهویه و تبرید، مبرد آمونیاک یا فریون و … تشکیل میشود. شیرآلات صنعت تهویه و تبرید در سیستمهای سیکل تبریدی نقش حیاتی مانند کنترل مبرد اعم از کنترل میزان فشار، دما و … مبرد و همچنین اجازه گردش مبرد در سیستم را بر عهده دارند. در این محتوا سعی بر این است که با شیرآلات صنعت تهویه و تبرید بیشتر آشنا شویم.
در هنگام خرید شیرآلات تهویه و تبرید در بازار با برندهای بسیار زیادی روبرو میشوید؛ لذا باید توجه داشته باشید که شیرآلات انتخاب شده اولا دارای استانداردهای معتبر و جهانی باشند ثانیا متریال اولیه مصرفی در ساخت آنها از کیفیت و دوام خوبی برخوردار باشد و ثالثا متناسب با نیاز سیستم تهویه مورد نظر شما از نظر ظرفیت و … باشند. در زیر به برخی از برندهای معروف شیرآلات صنعت تهویه و تبرید اشاره مینماییم:
دانفوس
کمپانی دانفوس از سال 1933 فعالیت خود را در زمینه طراحی و تولید قطعات صنعتی تهویه مطبوع (برودتی) آغاز کرده است. این شرکت با داشتن نیروهای متخصص و متریال اولیه باکیفیت و بادوام توانسته است محصولات خود را نظیر انواع کمپرسورها، کندانسورها، شیرآلات صنعت تهویه و تبرید و … تولید نماید و پس از گذشت 6 سال از شروع فعالیت خود توانست به عنوان یک برند بین المللی محصولاتش را به سراسر جهان عرضه نماید. شعار اصلی این شرکت (مهندسی برای فردا) میباشد.
آلکو (ALCO)
شرکت آلکو یکی از برترین برندها در زمینه تولید محصولات تهویه مطبوع میباشد. این شرکت آمریکایی که یکی از زیر مجموعههای شرکت بزرگ امرسان میباشد، توانسته است محصولاتی نظیر شیرآلات صنعت تهویه و تبرید و … را تولید نماید و به سراسر دنیا عرضه نماید. شرکت آلکو همچنین توانسته است شیرآلات خود را در ایران در صنایع سیستمهای سرمایشی، نیروگاه ها، داروسازی و … عرضه و رضایت مشتریان را جلب نماید.
کستل (CASTEL)
شرکت کستل یک کمپانی ایتالیایی میباشد که از سال 1961 توانسته است فعالیتش را در زمینه تولید و عرضه محصولاتی همچون شیرآلات صنعت تهویه و تبرید، کویل ها، دریچههای سیستمهای تبریدی و … آغاز نماید. این برند ایتالیایی همچنین توانسته است به عنوان یک برند معتبر بین المللی محصولاتی خود را به سراسر جهان از جمله ایران صادر کند.
به طور کلی شیرآلات و کنترل آلات در سیستمهای سیکل تبریدی چنانچه عملکرد درست و صحیحی را داشته باشند میتوانند از آسیبهای وارده به سیستم سیکل تبریدی ناشی از دما و فشار بیش از حد مبرد درون سیستم جلوگیری نمایند و باعث بازدهی هر چه بیشتر این سیستمها شوند. شیرآلات صنعت تهویه و تبرید میتوانند با کنترل میزان تزریق مبرد، میزان باز و بسته شدن ورودی و خروجی مسیرهای مبرد باعث بازدهی بیشتر سیستم و صرفه جویی در مصرف انرژی شوند.
شیر انبساط یا شیر اکسپنشن (Expansion Valve)
این شیر در سیستم تبریدی وظیفه کاهش فشار مبرد خروجی از کندانسور را بر عهده دارد. عملکرد آن به این صورت است که ابتدا مبرد فشرده وارد شیر انبساط میشود. تغییر دبی و هد خروجی در شیر انبساط باعث افت چشمگیر فشار مبرد میگردد. در اثر افت فشار مبرد انرژی جنبشی مبرد نیز کاهش یافته و در نتیجه باعث افت دما مبرد نیز میگردد.
شیرآلات کنترل فشار بالا
این شیرآلات با توجه به عملکرد خودکار خود موجب میشوند که فشار مبرد درون سیستم در صورتی که دمای محیط پایین باشد، افت نماید و در صورت افزایش دمای محیط باعث افزایش فشار مبرد گردد.
شیر برقی
شیر برقی زمانی که دمای محیط متناسب با دمای تنظیم شده روی ترموستات باشد، اجازه عبور مبرد به کمپرسور را نمیدهد. به محض اینکه دمای هوا نامطبوع گردد شیر برقی فعال میشود و کمپرسور مبرد را به داخل خود میکشد.
شیرآلات صنعت تهویه و تبرید یک طرفه
این شیرآلات در قسمت انتهایی کمپرسورها نصب میگردد و وظیفه اصلی آنها مانع شدن از برگشت مبرد فشرده به درون کمپرسور میباشد. چنانچه شیر یک طرفه معیوب شود و یا بر روی سیستم نصب نباشد باعث میشود در عملکرد کمپرسور اختلال وارد شود و در نتیجه نتواند به خوبی مبرد را فشرده نماید.
شیرآلات کنترل فشار مبرد
این نوع از شیرآلات صنعت تهویه و تبرید قبل از ورودی کندانسور نصب میگردند و چنانچه فشار مبرد فشرده شده توسط کمپرسور بیش از حد باشد، اجازه ورود آن را به کندانسور نمیدهد و گاز را از چرخه حذف مینماید تا به کندانسور آسیبی وارد نگردد.
سیستمهای سیکل تبریدی با گردش مداوم مبرد درون سیستم باعث تهویه مطبوع میشوند. در این نوع از سیستمها ابتدا در صورت نامطبوع بودن دمای هوای محیط، گاز مبرد به وسیله شیر برقی اجازه ورود به کمپرسور را پیدا میکند. کمپرسور با مکش گاز مبرد آن را فشرده میسازد که در اثر فشرده سازی گاز، دمای مبرد نیز افزایش مییابد. در ادامه مبرد فشرده قبل از ورود به واحد کندانسور به وسیله شیر کنترل فشار، فشار مبرد فشرده شده کنترل میشود و چنانچه فشار مبرد به حد استاندارد باشد، وارد کندانسور میگردد. کندانسور گاز را کاملا سرد میکند. توجه داشته باشید که مبرد خنک شده همچنان فشرده میباشد. سپس مبرد فشرده وارد شیر انبساط میشود و فشار آن کاملا کاهش مییابد. حال مبرد سرد کم فشار، وارد اواپراتور شده و با تبادل حرارتی بین هوای محیط بیرون و مبرد موجود در کویلهای اواپراتور تهویه مطبوع صورت میگیرد.
در رابطه با نگهداری از این شیرآلات میتوان گفت، این شیرآلات نیاز به بازدید و روغنکاریهای منظم دارند. چنانچه در فواصل زمانی منظم بازدید صورت نگیرد و شیرآلات معیوب شده باشند میتوانند آسیبهای بسیار جدی و هزینه بر را به سیستم وارد سازند.